Ben je social media-moe? Vaak genoeg zie je een post in je feed verschijnen van een van je (digitale) vrienden die helemaal klaar is met social media (nou ja voor een tijdje dan). Ook celebs hebben het er soms even mee gehad. Ed Sheeran kondigde eind december aan een break te nemen van social media en Hailey Bieber uitte haar ongenoegen met de manier waarop mensen op social media met elkaar omgaan. Wat is het precies dat ervoor zorgt dat we af en toe, al is het maar even, naar een social media vrij leven verlangen?
Waarom we social media-moe worden
1. We objectiveren onszelf
We beoordelen anderen op basis van een serie foto’s wanneer we besluiten om te liken, volgen of verder te scrollen. Logisch, maar we zijn ook steeds meer onszelf gaan beoordelen op basis van onze eigen social media presence. Veel mensen willen overkomen als succesvol, sociaal, aantrekkelijk en interessant. We identificeren ons met onze best verkoopbare en aangepaste eigenschappen die we promoten op social media.
Wat doet dat ertoe? Als we het neppe ideaalbeeld van anderen en van onszelf vervolgens gaan gebruiken als maatstaf voor de realiteit, dan kunnen we aardig in de knoop raken, vooral als dit vervolgens niet blijkt te lukken. Een andere optie is overgaan tot aanpassingen in het echte leven om aan dit ideaalbeeld te voldoen.
Fake lijkt de nieuwe norm. Plastische chirurgie is al lang geen taboe meer. Maar, voor wie dat iets te ver vindt gaan is er nog Facetune of Perfect365 dat zijn apps waarmee je een gezicht kunt aanpassen om het nieuwe onmogelijke schoonheidsideaal toch nog te behalen. Jukbeenderen iets omhoog, tanden glanzend wit en natuurlijk geen plooi, rimpel of onzuiverheden te ontdekken.
“De foto’s zorgen voor een onhaalbaar uiterlijk en laten de grens tussen werkelijkheid en fantasie verdwijnen”
Sander Duivestein, Sogeti
2. Onze aandachtsspanne is korter of toch niet?
Onderzoekers van de Technische Universiteit van Denemarken concluderen dat wereldwijd de aandachtsspanne van mensen korter wordt. Dat komt volgens hen door de hoeveelheid informatie die we krijgen voorgeschoteld. We hebben meer dingen om op te focussen, maar we focussen ons voor een kortere periode, schrijven ze in vakblad Nature Communications.
Experimenteel Psycholoog Stefan van der Stigchel zegt dat het klinkklare onzin is. Met bingewatchen op Netflix hebben we geen probleem. Ook is de gemiddelde kijktijd van video’s op Youtube 870 seconden, tegenover een magere 81 seconden op Facebook. Dit komt doordat we op Facebook vluchtig op zoek zijn naar informatie en korte content, terwijl we op Youtube ons meer verdiepen in een bepaald onderwerp. De korte kijktijden hebben meestal niets te maken met een korte aandachtsspanne, maar met een vrijwillige keuze voor een platform.
Maar het gevoel dat onze aandachtsspanne korter is dat ervaren we dus wel, echter is het omdat we veel en snel schakelen tussen verschillende apps, contacten en topics.
3. De druk om succesvol te zijn en actief te blijven
Social media presenteert een specifiek beeld van wat het is om succesvol te zijn. In een notendop zijn dat Instagrammable outfits liefst gefotografeerd op instagramwaardige locaties gecombineerd met een carrière als zelfstandige. Hard werken dat ontkent niemand, maar het ideaal is zeker niet in een kantoorbaan van 9-6 is. Veel jongeren willen een carrière als Influencer najagen. Voor sommigen heeft Instagram heeft er voor gezorgd dat er een druk is ontstaan om bijzonder te zijn – vooral binnen een beroep dat digitaal gewaardeerd wordt (zoals influencer / vlogger).
De ambities van de volgende generatie zijn een bevestiging van deze nieuwe trend. Affiliate marketing netwerk AWIN deed onderzoek onder een groep Britse elf- tot zestienjarigen. Het resultaat spreekt voor zich, het tweede en derde meest gegeven antwoord op de vraag: ‘Wat wil je worden als je groot bent?’ bleek “social media influencer en Youtuber,”
Maak social media weer leuk voor jezelf
De 2010s waren de proefperiode. De 2020s kunnen het decennium worden waarin maatschappelijke hervorming belangrijker wordt dan bewerkte foto’s met weggepoetste knokkels. Er zijn genoeg influencers die ook aandacht vragen voor onderwerpen die de wereld iets beter maken of mensen helpen, en niet alleen voor een product, merk of dienst.
Het algoritme geeft ons tenslotte content soortgelijk aan waar onze aandacht naar uitgaat. Kijk dus naar influencers en onderwerpen die je interesseren, die je grappig vindt, je inspireren of je een goed gevoel geven en laat al het andere voor wat het is.
Jonge kunstenaars en schrijvers kunnen zijn er genoeg en die geven niet alleen een kijkje in hun werk maar ook hun leven. Onderwerpen als zelfontplooiing, spiritualiteit, sociale druk, anxiety, autisme of ADHD worden uitvoerig besproken en ook politieke discussies zijn niet meer alleen voor Twitter.
Mijn tips om de negatieve effecten van social media te vermijden en ze positief te benaderen kun je hier lezen.